Kıymetli okuyucular, uzun bir aranın ardından yeniden sizlerle beraberiz. Biz her ne kadar sizinle bir arada olamasak da zaman geçmeye, günler ardı sıra birbirini takip etmeye ve zalimler zulmünü arttırarak sürdürmeye devam etti. Şu an “7 Ekim’de zalim İsrail’in planlı soykırımını” kastettiğinizi duyuyorum, evet haklısınız, tam da o acı gerçekten bahsediyorum. Ne yazık ki bütün dünya, inat edercesine Filistin’de yaşanan soykırıma üç maymunu oynamakta. Malumunuz olduğu üzere, sizlerin karşısına çıktığım ilk yazım “Kudüs’e” dair idi. O gün satırları kaleme alırken niyetimiz, bütün dünyanın suskunluğuna inat, hakikatin yanında olmak, tabiri caizse İbrahim As’ın ateşine su taşıyan karınca misali “safımızın belli olması” idi. Yine aynı niyet ve hislerle bu defa toplamda beş haftadan ve birbirinin devamı niteliğinde olan beş farklı yazı dizisi ile karşınıza çıkacağım. Bütün bu yazı dizisi “Ortadoğu’nun İncisi Kudüs” başlığı altında toplanacak ise de daha sonraki yazılarımızın müstakil isimleri olacaktır.
Kısa izahatın ardından asıl meselemize gelelim…
Kudüs’ü ve dökülen onca kan ile gözyaşının nedenini anlayabilmemiz için mazide küçük bir seyrüsefere yapmamız gerekiyor.
Herkesi Kucaklayan Kadim Şehir
Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi mesele Kudüs ve Ortadoğu olduğunda, sıklıkla karşılaştığımız argüman ve söylemlerin başında katliam, soykırım, kan, gözyaşı ve daha birçok acı gerçekler oluyor. Tarih boyunca Mezopotamya, her zaman istisnasız, Ademoğluna bünyesinde barındırdığı bereketli topraklar, su kaynakları sayesinde adeta yaşam hakkı tanımıştır. Elbette çalışmamıza konu olan “Kudüs” de bu nimetlerden payına düşeni aldı. Günümüzde yapılan araştırmalar sayesinde varlığından haberdar olduğumuz topluluklardan ziyade, o topraklarda bir zamanlar yaşam mücadelesi vermiş ancak halen keşfedilmeyi bekleyen Kudüs’te varlık göstermiş topluluklar/milletler var, en azından bugün için bilinmiyor. Bizlerin taşıdığı bayrağı teslim alıp çok daha ileriye götürecek olan yarınlarımız keşfedecektir.
Eski Dönemler:
Kenanlılar: (MÖ 3000 – MÖ 1000): Kenan halkı bölgeye yerleşen ilk topluluk/yerleşimciler olarak bilinirler. Ayrıca, Kudüs şehrinin ilk sur ve diğer yapılarını inşa etmişlerdir.
İsrailoğulları: (MÖ 1000 – MÖ 586): Hz. Davud dönemi, Batılı kaynaklarda Kral Davut Dönemi şeklinde ifade edilir. Her ne kadar İsrailoğulları şeklinde ifade edilse de gerek İslam alemi, gerekse Peygamberler şehri olan Kudüs için Hz. Davud büyük önem arz etmektedir. Kısa bir bilgi vermenin faydalı olacağı kanaatindeyim. Hz. Davud, MÖ 11. yüzyılda kurulan Kudüs’ün ilk hükümdarı olan Talut’tan sonra peygamber olmasının yanı sıra Kudüs’ü ele geçirmiş ve başkent yapmıştır. Ayrıca, üç büyük din için kıymeti paha biçilmez olan Mescid-i Aksa’nın temellerini atmıştır. Mukaddes mabedin inşasını tamamlamak ise Hz. Davud’un oğlu, Hz. Süleyman’a (as.) nasip olmuştur. Ayrıca Babil, Pers, Makedon, Romalılar (Helenistik dönemi), son olarak Bizans İmparatorluğu da Kudüs’te varlık göstermiştir. İslam dünyasında ise Abbasi ve Emevi yönetimleri, Eyyubi ve Memlük yönetimi son olarak ise Osmanlı İmparatorluğu sayılabilir.
İnsanoğluna, fıtratı gereği, her zaman üstün olmak, yönetebilmek haz vermiştir. Elbette bu duygu şahıslar için olduğu kadar devletler için de söylenebilir. Yukarıda saydığımız kavimler ve devletlerde de Kudüs çerçevesinde sahip olma/yönetme duygusunun ne denli baskın olduğunu görmek mümkün. Öte taraftan, yönetmek ve yönetilmek denklemini sadece hissi arzulara bağlamak bizleri yanıltacaktır. Her yöneten-yönetilen denklemini oluşturan bir temel felsefe söz konusudur ki bu bazen dini söylem/olgular, bazen de cihanşümul devlet felsefesidir.
Kaynakça
Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA) Kudüs Maddelerinin Tamamı
News
